Uitgangspunt

Intelligente mensen leren van ervaringen. Wanneer ze geconfronteerd worden met een nieuw en complex probleem, zullen ze terugvallen op eerder opgedane ervaringen.

Ze kunnen uitleggen wat ze nu doen, door te verwijzen naar hun eerdere ervaringen. Ze putten uit eerder opgedane kennis, gebruiken theorieën en processen om elke nieuwe uitdaging aan te gaan. Ze kunnen een betekenis uit één ervaring filteren, voortzetten en toepassen in een nieuwe situatie.

Te vaak benaderen leerlingen een taak, alsof ze deze voor de eerste keer doen. Leraren kunnen soms verbijsterd zijn als ze leerlingen vragen hoe ze een probleem hebben opgelost – en leerlingen dit niet (meer) weten. Het is alsof ze nog niet eerder van het probleem gehoord hebben, terwijl ze toch recentelijk aan een soortgelijk gewerkt hebben. Het lijkt erop dat elke ervaring ingekapseld is en geen relatie heeft met wat ervóór is gekomen of wat erna komt. Hun denken is wat psychologen een “episodische begrip van de werkelijkheid” noemen; dat wil zeggen, elke gebeurtenis in het leven is afzonderlijk en discreet, zonder verbindingen met wat misschien eerder is gekomen of zonder verband met wat volgt. Hun leren is zo afgebakend dat ze niet in staat lijken om deze uit de ene gebeurtenis te halen en toe te passen in een andere context.

Leerlinggedrag

Leerlingen die deze habit sterk hebben ontwikkeld kunnen putten uit eerdere ervaringen en deze toepassen in een nieuwe situatie. We weten dat leerlingen hierin groeien wanneer ze dingen zeggen als:

• “Dit doet mij denken aan, ….”
• “Net is net als die keer toen, ….”

We zien ook bewijs van hun groei wanneer leerlingen kunnen uitleggen wat ze nu doen, gebaseerd op eerdere ervaringen. We zien dat ze een beroep doen op hun eerder opgedane kennis en ervaring, om theorieën te ondersteunen die een situatie verklaren of een proces beschrijven om een nieuwe uitdaging te kunnen op te lossen.

We weten zeker dat leerlingen hun kennis overdragen naar nieuwe situaties, als leerkrachten en ouders opmerken dat het denken op school of thuis is veranderd.

Ouders kunnen bijvoorbeeld een verhoogde interesse in school opmerken. Ze zien hun kind beter plannen met tijd of geld. Of ze zien een beter georganiseerde/opgeruimde slaapkamer, bureau. Op school zou het kunnen dat een docent aardrijkskunde beschrijft hoe een leerling een probleem heeft opgelost met iets wat er geleerd is tijdens een wiskundeles.

Bron: Habits of Mind Nederland